Osteoporoza

Osteoporoza - stan chorobowy charakteryzujący się postępującym ubytkiem masy kostnej, osłabieniem struktury przestrzennej kości oraz zwiększoną podatnością na złamania. Osteoporoza występuje najczęściej u kobiet po menopauzie (osteoporoza pomenopauzalna). Osteoporoza jest uogólnioną chorobą metaboliczną kości, charakteryzującą się niską masą kostną, upośledzoną mikroarchitekturą tkanki kostnej, a w konsekwencji zwiększoną jej łamliwością i podatnością na złamania.Stanem zmniejszonej, w odniesieniu do norm dla płci i wieku, ale jeszcze nie osiągającej wartości patologicznych, gęstości kości jest osteopenia.

Przyczyny:

• przekwitanie (zwłaszcza wczesne)
• zaawansowany wiek
• mukowiscydoza

Czynniki ryzyka:

• uwarunkowania genetyczne
• szczupła budowa ciała (mniejsze obciążenie)
• nieprawidłowa dieta (ubogobiałkowa oraz ubogowapniowa
• długotrwałe unieruchomienie, które może spowodować zmiany osteoporotyczne nawet u młodych osób
• picie alkoholu, zwłaszcza w młodym wieku
• palenie papierosów
• przyjmowanie leków: kortykosterydów, nasennych, hormonów tarczycy
• inne choroby: cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, kamica nerkowa
• niedobór witaminy D
• niektóre leki, np. heparyna, fenytoina, barbiturany

Bardzo ważną rolę odgrywają hormony, które działają ochronnie, a ich niedobór sprzyja rozwojowi choroby:

• estrogen u kobiet
• testosteron u mężczyzn
• Nadmiar kortykosterydów może doprowadzić do rozwoju osteoporozy steroidowej.

 Objawy:

• w początkowej fazie, choroba przebiega bezobjawowo.
• bóle kości długich pod wpływem obciążenia;
• obniżenie wzrostu (złamania kompresyjne kręgów) i ból kręgosłupa oraz powstanie nadmiernej kifozy piersiowej (garb starczy)
• złamania kości przy niewielkich urazach (szczególnie niebezpieczne są złamania szyjki kości udowej, ale często łamie się kość ramienna – bliższy odcinek i dalszy k. promieniowej).

Profilaktyka i leczenie:

• zapobieganie złamaniom kości, co osiąga się przez zwiększenie masy kostnej, zapobieganie jej ubytkowi i poprawę wewnętrznej struktury kości.
• uzupełnianie niedoborów żywieniowych wapnia, witaminy D oraz białka.
• zaleca się szczególnie przed menopauzą uprawianie sportu, aby wzmocnić kości i mięśnie odpowiadające za stabilizację postawy.

Fizjoterapia:

• zapobieganie bólowi: ostrożny masaż, masaż podwodny, fango, elektroterapia, ćwiczenia czynne w odciążeniu
• budowa siły mięśniowej: ostrożne ćwiczenia oporowe, krótkie napięcia, pozycja stabilna, kręgosłup najlepiej w pozycji poziomej
• postawa i ruchomość w stawach: ćwiczenia mięśni posturalnych, nauka prawidłowej postawy

Zobacz: Sanatoria leczące Osteoporozę