Krynica Zdrój

Początki lecznictwa uzdrowiskowego w Krynicy datują się na przełom XVIII i XIX wieku. Rozwój i upowszechnienie miało miejsce w latach 50. XIX w. za sprawą Józefa Dietla uznawanego za ojca polskiej balneologii.

Krynica stała się z czasem modnym uzdrowiskiem, miejscem pobytu i spotkań wielu sławnych Polaków. Bywali tu m.in.: Józef Piłsudski, Jan Matejko, Artur Grottger, Henryk Sienkiewicz, Józef Ignacy Kraszewski, Ludwik Solski, Helena Modrzejewska, Władysław Reymont, Julian Tuwim, Konstanty Ildefons Gałczyński i Jan Kiepura. Także obcokrajowcy: królowa Holandii Juliana, Valdas Adamkus, Václav Havel, Wiktor Janukowycz.

Krynica-Zdrój jest dużym ośrodkiem lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoryjnego. Leczy się tu choroby układu trawiennego i moczowego, układu krążenia i przemiany materii. W mieście znajdują się liczne sanatoria i szpitale uzdrowiskowe, a także odwierty, pijalnie i rozlewnie wód mineralnych i leczniczych.

Kultura

Najbardziej znaną, doroczną imprezą w Krynicy-Zdroju jest organizowany od 1967 r. Europejski Festiwal Opery i Operetki im. Jana Kiepury, pod dyrekcją Bogusława Kaczyńskiego. Na dwa tygodnie, na przełomie sierpnia i września zjeżdża około 1000 solistów i artystów w tym teatry muzyczne, teatry rozrywki i pantomimy. Koncertu promenadowego na deptaku słucha około 20 000 osób. Koncerty odbywają się również w Pijalni Głównej, w sali koncertowej Starego Domu Zdrojowego, organizowany jest przegląd filmów z udziałem Kiepury. W sumie corocznie Festiwal ogląda na żywo około 60 000 osób. Na uwagę zasługuje także coroczny (organizowany w lutym) Międzynarodowy Festiwal Gitarowy.

Od 1990 roku we wrześniu odbywają się tu cykliczne spotkania polityków i przedsiębiorców z Europy Centralnej i Wschodniej pod nazwą "Forum Ekonomiczne". Na forum w roku 2004 zaproszono gości z Europy Zachodniej i krajów arabskich.

Istnieje kilka muzeów. Jednym z nich jest otwarte w 1994 r. przy Bulwarach Dietla Muzeum Nikifora.

Zabytki

Najstarszym budynkiem w Krynicy jest pijalnia "Słotwinka" z 1806 roku. Początkowo stała w miejscu, które obecnie zajmuje Pijalnia Główna na krynickim deptaku z 1971 roku, na trzech i pół tysiąca m2 znajduje się sala koncertowa i ogród zimowy. W początkach drugiej połowy XIX wieku pijalnia Słotwinka została przeniesiona do Parku Słotwińskiego. Otwarta sezonowo. Tuż obok znajdziemy Koncertową, której historia sięga 1870 roku. Wybudowany wtedy Pawilon nosił nazwę Słotwiński Pawilon Koncertowy i taką też pełnił funkcję. Odbywały się tam koncerty a sam park był ulubionym miejscem kuracjuszy odwiedzających Krynicę. Od roku 1989 niniejszy obiekt po generalnym remoncie, aczkolwiek nie ingerującym w jego stylistykę funkcjonuje jako Restauracja Koncertowa.

Inne zabytki uzdrowiska to Łazienki Borowinowe z 1881 roku, Stare Łazienki Mineralne z lat 1863-66. W centralnej części deptaku stoi neorenesansowy Stary Dom Zdrojowy z 1889 roku, w którym mieściła się pijalnia wody "Mieczysław", która w 2007 roku została wyremontowana i ponownie otwarta.

Na tyłach tego domu, w sąsiedztwie potoku Kryniczanki przy Bulwarach Dietla, wzniesione zostały wille. To szereg jednych z najstarszych zachowanych – często drewnianych zabudowań willowych dla kuracjuszy przy wizytowej arteii miasta. "Biała Róża" z 1856 roku, "Biały Orzeł" z 1857, "Kosynier", "Wisła" i "Węgierska Korona" z 1880, "Witoldówka","Małopolanka" z 1898 roku,. W jednej z nich, o nazwie "Romanówka", od 1994 roku mieści się Muzeum Nikifora, właściwie Epifaniusza Drowniaka (1895-1968), krynickiego malarza prymitywisty, pochodzenia łemkowskiego o światowej sławie, nazywanego również Matejką Krynicy.

Obok Pijalni Głównej stoi muszla koncertowa z okresu międzywojennego, na miejscu Pawilonu orkiestry uzdrowiskowej. W muszli wmurowana tablica pamiątkowa ku czci związanego z Krynicą Jana Kiepury (1902-66). Na początku lat 20 minionego stulecia, za pieniądze zarobione na scenach świata wybudował w Krynicy-Zdroju według projektu Bohdana Pniewskiego kosztującą trzy miliony dolarów willę Patria – miejsce kręcenia kilku filmów pod koniec lat trzydziestych. Obok muszli koncertowej stoi Nowy Dom Zdrojowy z 1939 roku, w pobliżu pomnik Adama Mickiewicza z 1906 roku.

W Krynicy znajduje się drewniany kościół pw. Przemienienia Pańskiego z 1864 roku, kościół NMP Wniebowziętej, wzniesiony w latach 1887-1902 w stylu "renesansu włoskiego", Nowe Łazienki Mineralne (1923-26).

W Krynicy-Zdroju i jej najbliższej okolicy jest wytyczony Szlak Cerkwi Łemkowskich poświęcony budownictwu sakralnemu tych okolic, w przeszłości zamieszkanych głównie przez Łemków.

źródło: http://pl.wikipedia.org

Zobacz: Sanatoria w Krynicy-Zdroju